Theo truyền thống dân gian Việt Nam, nhiều người tin rằng trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt sẽ đột ngột quấy khóc, ngủ không yên, hay giật mình, thậm chí bỏ bú mà không rõ lý do. Dân gian cho rằng kinh nguyệt là thứ “không sạch”, mang tính âm, dễ ảnh hưởng đến “sinh khí” yếu ớt của trẻ mới sinh – vốn được coi là đang trong giai đoạn “mở vía”, rất dễ bị tác động bởi các yếu tố tâm linh hoặc “hơi người lạ”.
/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/thuc_hu_chuyen_tre_so_sinh_mac_hoi_nguoi_co_kinh_3_497259f27c.jpg "Trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt là như thế nào?")
Vì thế, nhiều gia đình thường tránh để phụ nữ đang trong kỳ kinh tiếp xúc gần với trẻ sơ sinh, đặc biệt là bế bé hoặc ngủ cùng. Nếu trẻ có biểu hiện lạ sau khi tiếp xúc, ông bà thường dùng các biện pháp dân gian như “đốt vía”, xông thảo dược hay tắm lá để xua tà, giúp bé “lấy lại vía”. Hãy cùng NatuQueen tìm hiểu vấn đề này ngay sau đây nhé!
1. Hiểu đúng về quan niệm dân gian rẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt
Quan niệm về “mắc hơi” xuất phát từ niềm tin rằng kinh nguyệt là điều không sạch sẽ, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ sơ sinh. Người ta cho rằng, nếu trẻ tiếp xúc với người đang có kinh nguyệt, bé sẽ bị “mất vía”, dẫn đến các biểu hiện như quấy khóc, khó ngủ hoặc dễ bị ốm.
a. Nguồn gốc của niềm tin
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, tồn tại quan niệm rằng phụ nữ đang trong kỳ kinh nguyệt không nên tiếp xúc với trẻ sơ sinh. Người ta tin rằng kinh nguyệt là thứ “không sạch sẽ”, và việc tiếp xúc có thể khiến trẻ bị “mất vía”, dẫn đến quấy khóc, khó ngủ hoặc dễ ốm đau .
b. “Mất vía” là gì?
Khái niệm “mất vía” ám chỉ tình trạng trẻ sơ sinh đột nhiên trở nên quấy khóc, khó ngủ mà không rõ nguyên nhân. Dân gian cho rằng điều này xảy ra khi trẻ tiếp xúc với những yếu tố “không sạch sẽ” như trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt, như người đang có kinh nguyệt, và để giải quyết, cần thực hiện các nghi lễ như “đốt vía” để trẻ trở lại trạng thái bình thường .
Mặc dù những quan niệm này xuất phát từ truyền thống và niềm tin dân gian, nhưng hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt có thể gây hại cho trẻ sơ sinh. Việc trẻ quấy khóc, khó ngủ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố sinh lý và môi trường.
Do đó, việc hiểu và tôn trọng các quan niệm truyền thống là quan trọng, nhưng cũng cần kết hợp với kiến thức khoa học hiện đại để chăm sóc trẻ sơ sinh một cách tốt nhất.
2. Góc nhìn khoa học
a. Kinh nguyệt không ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt, theo các chuyên gia y tế, không có bằng chứng khoa học nào cho thấy kinh nguyệt của phụ nữ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ sơ sinh. Kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý bình thường, không mang theo vi khuẩn hay yếu tố gây hại nào có thể ảnh hưởng đến trẻ.
b. Lý do trẻ quấy khóc
Trẻ sơ sinh có thể quấy khóc vì nhiều nguyên nhân như đói, ướt tã, đau bụng hoặc thay đổi môi trường. Việc trẻ quấy khóc sau khi tiếp xúc với người có kinh nguyệt có thể chỉ là trùng hợp, không liên quan đến yếu tố “mất vía” trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt như quan niệm dân gian.
Tóm lại, quan niệm “Trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt” không có cơ sở khoa học. Việc chăm sóc trẻ sơ sinh nên dựa trên kiến thức y học hiện đại để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho bé.
3. Lời khuyên cho phụ huynh
a. Giữ vệ sinh khi tiếp xúc với trẻ
Dù không có bằng chứng về việc kinh nguyệt ảnh hưởng đến trẻ, việc giữ vệ sinh cá nhân khi tiếp xúc với trẻ sơ sinh luôn quan trọng. Rửa tay sạch sẽ trước khi bế trẻ và tránh hôn trẻ để ngăn ngừa lây truyền vi khuẩn.
b. Tôn trọng quan niệm truyền thống
Nếu gia đình có những quan niệm truyền thống về việc kiêng kỵ khi có em bé như trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt trong thời gian kinh nguyệt, nên tôn trọng và thực hiện để giữ hòa khí và tránh những lo lắng không cần thiết.
Tóm lại, quan niệm về việc trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt là một phần của văn hóa dân gian, không có cơ sở khoa học. Phụ huynh nên hiểu rõ và áp dụng những biện pháp chăm sóc trẻ dựa trên kiến thức y học hiện đại, đồng thời tôn trọng những truyền thống văn hóa trong gia đình.
4. Nhìn lại quan niệm “Trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt”
Trong nhiều thế hệ, truyền thống dân gian Việt Nam vẫn lưu truyền quan niệm rằng trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt sẽ dễ bị “mất vía”, quấy khóc, ngủ không yên hoặc dễ ốm đau. Dù đây là một phần của văn hóa tâm linh với mong muốn bảo vệ con trẻ, nhưng đến nay, khoa học chưa ghi nhận bất kỳ bằng chứng nào khẳng định điều này là đúng. Kinh nguyệt chỉ là một hiện tượng sinh lý bình thường, không chứa mầm bệnh hay năng lượng tiêu cực ảnh hưởng đến trẻ.
5. Giữa khoa học và truyền thống: Làm sao để cân bằng?
Phụ huynh hiện đại nên tiếp cận vấn đề một cách tỉnh táo và khách quan. Việc hiểu rõ nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc, như đói, mệt, thay đổi thời tiết hay thiếu tương tác, sẽ giúp chăm sóc con hiệu quả hơn. Đồng thời, nếu gia đình vẫn giữ niềm tin vào quan niệm “mắc hơi”, bạn cũng không cần phủ nhận hoàn toàn. Thay vào đó, hãy ứng xử linh hoạt, vừa đảm bảo vệ sinh, an toàn cho bé theo y học hiện đại, vừa tôn trọng văn hóa truyền thống để duy trì sự hài hòa trong gia đình.
Tóm lại, quan niệm về việc trẻ sơ sinh bị mắc hơi người có kinh nguyệt bắt nguồn từ truyền thống dân gian và không có cơ sở khoa học. Cha mẹ nên trang bị cho mình kiến thức y tế chính thống để nuôi dạy con một cách khoa học, đồng thời duy trì sự tôn trọng với các giá trị văn hóa truyền thống trong gia đình và cộng đồng. Đây chính là cách cân bằng giữa hiện đại và truyền thống trong hành trình làm cha mẹ.